(تصویر) «سوزن‌دوزی ترکمن» ثبت جهانی شد
تاریخ انتشار: ۱۰ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۱۱۲۱۷
سوزن‌دوزی ترکمن (ترکمن‌دوزی) مشترک به نام ایران و ترکمنستان در یونسکو ثبت جهانی شد.
به گزارش ایسنا، پرونده «سوزن‌دوزی ترکمنی» یا «ترکمنی‌دوزی» در همکاری ایران و ترکمنستان تهیه و در هفدهمین نشست کمیته بین‌دولت‌ها برای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس یونسکو بررسی شد که در نهایت به عنوان بیستمین میراث ناملموس ایران مشترک با ترکمنستان وارد فهرست جهانی میراث ناملموس یونسکو شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ایران سوزن‌دوزی ترکمنی را سال بهمن‌ماه سال ۱۳۹۱ در فهرست میراث ناملموس به نام استان گلستان ثبت کرده است.
سوزن دوزی در میان مردمان ترکمن به نام‌های کِشته، کوجمه و ایلمه نیز معروف است معروف است. پیشینۀ سوزن‌دوزی در منطقۀ ترکمن‌نشین کنونی به هشت‌هزار سال قبل برمی‌گردد. در غارهای کمربند و هوتو در نزدیکی بهشهر، سوزن‌دوزی‌های شاخک‌داری به دست آمده است که حکایت از دیرینگی این هنر در منطقه دارد. براساس آثار به‌جامانده، اوج این هنر در دوران افشاریه، زندیه و به‌ویژه قاجاریه بوده است.
هنر مصور سوزن‌دوزی نقوش ذهنی است که توسط هنرمندان ترکمنی روی پارچه چ‌های ابریشمی یا پشمی با نخ های طبیعی ابریشم، پنبه یا نخ مصنوعی مانند اکریلیک شکل می‌بندد. رنگ بیشتر طرح‌ها و پارچه‌ها قرمز است البته از سایر رنگ ها مانند، شرابی، زرد، سفید، نیلی، آبی، نارنجی و سبز نیز استفاده می‌کنند، اما رنگ قرمز در بین ترکمن‌ها نماد خون ریخته شده در پیروزی و شعله آتش است.
پرونده‌های هنر ساختن و نواختن عود، شب یلدا/چله، از جمله میراث ناملموسی است که ایران در همین اجلاس به ثبت آنها با عنوان پرونده مشترک و یا چندملیتی موفق شد.
ایران تا پیش از این، ۱۷ میراث ناملموس را در یونسکو به صورت ملی یا چندملیتی ثبت کرده بود که شامل مهارت سنتی قالی‌بافی در کاشان، ردیف موسیقی ایرانی، تعزیه، موسیقی بخشی‌های خراسان، نقالی و داستان‌سرایی نمایشی در ایران، نوروز، هنر ساختن و نواختن کمانچه، آیین‌های پهلوانی یا زورخانه‌ای، مهارت ساخت و نواختن دوتار، دانش ساخت لنج، فرهنگ پخت و تقسیم نان لواش، قالی‌شویان، مهارت‌های سنتی قالی بافی در فارس، چوگان، نگارگری ایرانی، آیین زیارت کلیسای تادئوس و برنامه ملی پاسداری از هنر خوشنویسی، به نام ایران، می‌شود.
هفدهمین نشست کمیته بین الدول حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس در شهر رباط مراکش از ۲۸ نوامبر، هفتم آذرماه برگزار شده و تا سوم دسامبر، ۱۲ آذرماه ادامه دارد.
ایران شش پرونده مشترک و چندملیتی را در این کمیته به بررسی گذاشته است که تا کنون سه پرونده مشترک ایران رأی مثبت یونسکو را گرفته‌اند.
ایران برای این دوره، شش پرونده مشترک با عنوان «یلدا/ چله» (مشترک با افغانستان)، «هنرساختن و نواختن عود» (مشترک با سوریه)، «هنر ساختن و نواختن رباب» (مشترک با تاجیکستان و ازبکستان)، «جشن مهرگان» (مشترک با تاجیکستان)، «سوزن‌دوزی ترکمن/ ترکمن‌دوزی» (مشترک با ترکمنستان) و «پرورش کرم ابریشم و تولید سنتی ابریشم برای بافندگی» (مشترک با افغانستان، آذربایجان، ترکیه، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان) ارائه کرده است.
منبع: فرارو
کلیدواژه: سوزن دوزی ترکمن صحرا سوزن دوزی ترکمن میراث ناملموس پرونده مشترک
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۱۱۲۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نعل و میخ؛ ابزار یک شغل پردرآمد | روزی روزگاری ۲۱ مغازه پالان‌دوزی در بازار طهران
همشهری آنلاین-بهاره خسروی : مثل معروف «یکی به نعل می‌زند و یکی به میخ» را شاید زیاد شنیده باشید. این مثل با خودش حکایتی از حرفه نعل‌بندان تهران قدیم دارد که روزگاری برای کسب رزق و روزی به نعل و میخ می‌زدند. در روزگاری که خبری از اتومبیل و ماشین های بابری غول‌پیکر نبود همه خدمات حمل و نقل مسافر و بار بر دوش چهار پایان بود. به همین دلیل اکثر مردم در خانه یک یا دو حیوان چهارپا را نگهداری می کردند و حفظ سلامتی و تجهیز آن از اوجب واجبات محسوب می شد که نعل و پالان برای این زبان بسته‌ها از آن جمله بود.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
در واقع نعل و پالان حکم لوازم یدکی را برای حیوانات داشتند و همه سعی می کردند بهترین آن را برای حیوان خود تهیه کنند. بنا به تعریف ریش‌سفیدان تهران، با وجود اینکه نعل‌بندی از مشاغل پرمشتری و پردرآمد بود، اما بیشتر شغلی پیرمردی محسوب می‌شد و جوان‌ها علاقه چندانی به دنبال کردن این حرفه نداشتند. بازارچه «عباس هرندی»، انتهای بازار چهارسوق، که به یک سه‌راهی ختم می‌شد، تا حوالی حرم حضرت عبدالعظیم(ع) از راسته‌های معروف نعل‌بندان تهران قدیم بود.
پالان‌دوزی هم از مشاغل هم‌خانواده نعل‌بندی محسوب می‌شد، چرا که در گذشته رفع و رجوع امور خانه و محل کسب و کار بدون چهارپا میسر نبود و قرار گرفتن اشیا و افراد روی چهارپا مستلزم داشتن پالان بود. بر این اساس، نوع و کیفیت پارچه و مواد اولیه ساخت یک پالان بسیار مهم بود. هر پالان‌دوزی که این اصل را در کنار مشتری‌مداری رعایت می‌کرد قطعاً آوازه و شهرتی میان مردم نصیبش می‌شد. این حرفه هم مانند نعل‌بندی پرمشتری بود.
جعفر شهری در کتاب «تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم/ زندگی، کسب و کار» به تعداد ۲۱ مغازه پالان‌دوزی در بازار تهران اشاره می‌کند. در تهران پاتوق بیشتر پالان‌دوزان و نعل‌بندان بازار «عباس هرندی» حوالی سر قبر آقا در چهارراه مولوی بود.
تشریح پرونده‌های قاچاق دختران و خانههای فساد/ دستگیری ۹۶نفر